Medium CAN

informatie

colofon

opdrachtgever

ING Real Estate Development

credits

Willem Hoebink | Jan Hein Daniëls

Architect:
Heren 5 Architecten

financiering:
AFK Matchingfonds Beeldende Kunst
ING Real Estate
Ymere ontwikkeling

status

opgeleverd 2009

Gevelprijs 2010
NRW-prijs 2010

Opdracht

Het stadsdeel Amsterdam Noord is volop in ontwikkeling. In 2009 wordt een flinke uitbreiding van winkelcentrum ‘Boven het Y’ opgelverd. Onderdeel van de nieuwbouw is een groot, rijzig parkeergebouw. Een ontwerp van Heren 5 architecten.

De grootschalige, blinde volume van het parkeergebouw is voor de architecten reden bijzondere aandacht te besteden aan de verschijningsvorm. De gevels zijn opgetrokken uit ‘opengewerkte’ baksteenpanelen. Licht en lucht kunnen vrijelijk in- en uitstromen. Dit gegeven is aanleiding geweest een lichtkunstenaar aan te trekken. In het bouwwerk ligt, zo lijkt het, een toverlantaarn besloten.

Concept

Het ontwerp voor het lichtkunstwerk neemt de baksteenpanelen als uitgangspunt als ware zij de pixels van een beeldvlak. Achter ieder baksteenpaneel wordt een dimbaar TL-armatuur geplaatst dat kan worden aangestuurd vanuit een centrale computer. 500 panelen vormen de 500 individueel stuurbare beeldpunten van een lichtmedium, het ‘Medium CAN’.
Voor het hele parkeergebouw is zo een lichtinstallatie ontwikkeld die in feite niets aan het gebouw toevoegt. Zelfs de gebruikte TL-armaturen zijn situatie-eigen.
De toegevoegde waarde, het kunstwerk, schuilt in de programmering van het licht.

Programmering

De grofmazige beeldopbouw zorgt voor een abstracte dynamiek van wisselende licht/schaduw contrasten. Over de vier gevelvlakken wordt een verloop van magische en poëtische bewegingspatronen zichtbaar die het gebouw, zowel van dichtbij als veraf, in het centrum van de waarneming plaatsen.
De mogelijkheden voor programmering zijn praktisch onbegrensd. De inhoudelijke benadering moet echter thematisch worden afgebakend, hierbij steeds redenerend vanuit de omgeving, de beleving van het gebouw en het dagelijks gebruik van de garage.
Het lichtkunstwerk is in bedrijf gesteld op basis van een ‘pilot-programma’. Deze ‘pilot’ is het resultaat van een gedegen onderzoek maar is nog slechts een eerste demonstratie van het instrumentarium en zijn potentie.

Ontwerpteam

In nauwe samenwerking met architecten en bouwers is een bouwkundig en installatietechnisch geïntegreerd kunstproject tot stand gekomen: TL armaturen zijn opgenomen in de verdiepingsgewijs doorlopende aanrijbeveiliging pal achter de gevelpanelen. In de betonnwanden van trappenhuizen zijn sparingen gemaakt zodat het patroon van lichtbronnen doorloopt tot in alle hoeken van het gebouw.

Techniek

Alle TL-armaturen kunnen individueel of in groepen elektronisch worden aangestuurd vanuit een centrale computer.
Voor het samenstellen van programma’s is speciale software ontwikkeld. Het programmeren gebeurt met behulp van een grafisch interface en beeldsimulator. Programma-onderdelen worden tenslotte vastgelegd op klok en kalender en opgenomen in een draaiboek op een vaste server op locatie.

Energiemanagement

Het lichtniveau in een doorsnee parkeergarage is afgestemd op een bewolkte winterdag. Slechts omwille van het lichtkunstwerk zijn in dit parkeergebouw alle TL-armaturen dimbaar gemaakt. Een TL-buis die op half vermogen brandt zal ook slechts de helft aan energie verbruiken.

Door lichtmeting kan hier nu het lichtniveau automatisch worden aangepast aan de hoeveelheid beschikbaar daglicht. Middels radarsensoren kan het lichtniveau plaatselijk worden bijgestuurd. De zo uitgespaarde energie wordt ingezet om het kunstwerk ook na sluitingstijd van de garage te laten draaien.

 

  • s0
  • s1
  • s2
  • s3
  • s4